Paragraaf 7 Cases en debatstellingen
Case 5. Universele Verklaring van de Rechten van de Mens
Lees de volgende tekst.
a. Geef aan of de Rechten van de Mens gebaseerd zijn op beginselethiek of op gevolgenethiek. Motiveer.
b. Welke van deze mensenrechten vind je voor het bedrijfsleven heel belangrijk? Motiveer.
Universele Verklaring van de Rechten van de Mens
Mensenrechten zijn rechten die voor ieder mens gelden, ongeacht geslacht, huidskleur, sociale klasse of ander onderscheid. Ze beschermen burgers tegen willekeur of machtsmisbruik door de overheid. Ook bedrijven horen mensenrechten te respecteren.
Mensenrechten zijn vastgelegd in internationale verdragen. Heel bekend zijn de Universele Rechten van de Mens van Verenigde Naties (1948). In deze verklaring zijn mensenrechten geformuleerd, zoals:
- een ieder heeft recht op een nationaliteit;
- een ieder heeft recht om te huwen;
- een ieder heeft recht op eigendom, hetzij alleen, hetzij samen met anderen;
- een ieder heeft recht op vrijheid van mening en meningsuiting;
- een ieder heeft recht op arbeid;
- een ieder heeft recht op privacy;
- een ieder heeft recht op gelijk loon voor gelijke arbeid;
- een ieder heeft recht op asiel;
- een ieder heeft het recht om vakverenigingen op te richten.
Case 7. Little Sister
a. Lees de volgende case en raadpleeg paragraaf vier.
b. Hoe zou je vanuit de gevolgenethiek kunnen aankijken tegen deze case? Maak daartoe een morele balans.
c. Hoe zou je vanuit Kant deze case kunnen beoordelen?
d. Hoe zou deze case vanuit de deugdenethiek benaderd kunnen worden?
e. Geef je eigen mening. Motiveer!
Little Sister
Je werkt als productontwikkelaar bij een groot mediabedrijf. Jij ontwikkelt nieuwe formules voor tv-programma's. Je hebt nu de opdracht van je baas gekregen een programma te maken dat op de succeskraker Big Brother lijkt, maar véél extremer is. Je baas heeft gezegd: "Je moet zorgen dat de deelnemers zo tegen elkaar worden opgezet dat er bloed aan de paal komt: dat ze elkaar met geweld te lijf gaan. Ook veel bloot en zaken die op aanrandingen lijken, trekken veel kijkers." De belangen die op het spel staan zijn groot. Er kunnen tientallen miljoenen verdiend worden aan een dergelijk programma, denk maar aan de extra inkomsten via de website, smartphones en tablets. Ook voor je zelf staat er veel op het spel. Een keer goed scoren kan er voor zorgen dat je de komende jaren tonnen meer gaat verdienen. Wat doe je?
Case 8. De verkoper van smartphones en tablets
a. Lees de volgende case en raadpleeg het model voor ethische analyse en beoordeling in paragraaf 6.
b. Ethisch handelen begint met gevoel hebben voor ethiek. Leg dit uit aan de hand van deze case.
c. Wat zou jij doen? De tablet weer als nieuw verkopen?
Werk je antwoord uit aan de hand van een ethische analyse en beoordeling aan de hand van de volgende zes stappen:
- de feiten verzamelen;
- de waarden inventariseren;
- het ethisch probleem formuleren;
- de stakeholders inventariseren;
- de ethisch verantwoordelijken aanwijzen;
- een ethisch oordeel geven met onderbouwing.
De verkoper van smartphones en tablets
Je bent salesmedewerker bij een winkel waar smartphones en tablets worden verkocht. De winkel is onderdeel van een keten van retailers die overkoepeld wordt door een beursgenoteerde onderneming. Gisteren is er door een klant een pas verkochte tablet teruggebracht. Na gebruik van ongeveer tien minuten loopt het apparaat vast. Door een reset kreeg de klant het apparaat weer aan de praat, maar na tien minuten gebruik blijft het weer haken. Jouw manager zegt tegen jou: "Doe die tablet maar in een mooie doos, zodat hij als nieuw lijkt. Als er vandaag iemand komt die een dergelijke tablet wil kopen, geef je hem die doos. Misschien is het wel een klant die er genoegen mee neemt dat het product niet helemaal in orde is. Of het kan een klant zijn die niet terug naar de winkel durft te komen." Wat doe je?