Paragraaf 6 Cases en debatstellingen
Case 4. Convenant Duurzame Kleding en Textiel
a. Lees de volgende tekst.
b. Wat is een convenant?
c. Wat was de aanleiding dat het Convenant Duurzame Kleding en Textiel tot stand kwam in 2016?
d. Waarom kan een convenant een instrument zijn om mensenrechten te bevorderen door het bedrijfsleven?
d. Welke convenanten voor internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen zijn er nog meer? Surf naar de website www.imvoconvenanten.nl.
Convenant Duurzame Kleding en Textiel
In veel bedrijven in derdewereldlanden zijn arbeidsomstandigheden bedroevend (Demkes 2017). Zo krijgen de arbeiders vaak een loon waarvan ze niet goed kunnen rondkomen. Vooral de kledingindustrie is daar berucht om. Er worden lonen betaald van vijftig tot tweehonderd euro per maand. Door de lage lonen zijn arbeiders niet in staat goed voedsel te kopen, hun kinderen naar school te sturen en te sparen voor het geval er grote uitgaven te doen staan. Mensen kunnen niet in hun basisbehoeften voorzien.
Door de lage beloning zijn arbeiders ook gedwongen veel overwerk te verrichten, waardoor ze werkdagen maken van meer dan tien uur. Op die manier kunnen ze toch een bestaansminimum verdienen.
Een ander negatief gevolg van lage lonen is dat kinderen niet naar school worden gestuurd of van school worden gehaald om te gaan werken. Het loon van de kinderen draagt bij aan het inkomen van het gezin. Vaak werken kinderen in de toeleveringsketens van inkopende Westerse bedrijven, maar ook nogal eens thuis.
De lage lonen houden verband met moordende concurrentie tussen bedrijven waardoor er een race to the bottom ontstaat wat betreft arbeidsvoorwaarden. De overheden van derdewereldlanden houden de situatie van lage lonen in stand omdat ze hun concurrentiepositie niet kwijt willen raken. Ze zijn bang dat bedrijven naar andere landen trekken. Als ze wettelijke maatregelen nemen om de belangen van werknemers te versterken, zouden bedrijven naar andere landen kunnen trekken. Dat willen die overheden niet.
De gebrekkige arbeidsomstandigheden in bedrijven en landen staan op gespannen voet met enkele sociaaleconomische (mensen)rechten, zoals het recht op een fatsoenlijke levensstandaard voor jezelf en je gezin en het recht op gelijk loon voor gelijke arbeid.
In 2016 kwam het Convenant Duurzame Kleding en Textiel tot stand op initiatief van de Sociaal Economische Raad (SER; www.ser.nl) Convenanten zijn samenwerkingsvormen tussen bedrijven, overheid, vakbonden en maatschappelijke organisaties om bepaalde doelstellingen te realiseren.
Bedrijven die het Convenant Duurzame Kleding en Textiel ondertekenden nemen een verantwoordelijkheid tot het voorkomen en verminderen van negatieve impact op mens en milieu door de eigen onderneming of zakelijke relaties in de productie- of toeleveringsketen van kleding. Dit alles geschiedt op basis van de richtlijnen van de United Nations Guiding Principles on Business and Human Rights (UNGP), de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen en de fundamentele arbeidsnormen van de ILO. In aanvulling daarop wordt ook ‘dierenwelzijn’ beschouwd als een thema van internationaal MVO (IMVO).
In het jaar dat het convenant tot stand kwam (2016), werd het door een vijftigtal bedrijven in de kleding- en textielsector ondertekend. (www.imvoconvenanten.nl) Sindsdien nam het aantal ondertekenaars toe. Het doel is dat het convenant in 2021 door tachtig procent van alle kleding- en textielbedrijven is ondertekend.
Tot de ondertekenaars behoren de bedrijven C&A, Claudia Sträter, De Bijenkorf, Esprit, G-Star Raw, HEMA, Hunkemöller, Kuyichi, Marlies Dekkers, O'Neill, Prénatal, Ten Cate, Wehkamp, Wibra en Zeeman.
De ondertekenaars onderschrijven de doelen en afspraken in het convenant.
Bronnen:
1. W. Demkes (2017), Leefbare lonen in de textielindustrie: nog een lange weg te gaan, www.oneworld.nl, 14 januari.
2. Convenant Duurzame Kleding en Textiel, www.ser.nl, 1 juli 2016.
3. www.imvoconvenanten.nl, 13 juni 2019.